مطالعه دوام پذیری سنگ های تراورتن در برابر چرخه های انجماد و آب شدن و تبلور نمک

دوام¬پذیری سنگ¬ها تحت شرایط اقلیمی متغیر و مخرب یک عامل تعیین کننده برای پایداری سنگ¬های استفاده شده در نمای بیرونی ساختمان¬ها می¬باشد. با توجه به شرایط اقلیمی متنوع ایران با دامنه¬ای از مناطق سردسیر، گرم و خشک و مناطق ساحلی، می¬توان گفت چرخه¬های انجماد و آب شدن و تبلور محلول¬های نمک از مهمترین عوامل محیطی هستند که باعث تغییر در ویژگی¬های فیزیکی، مکانیکی و نتیجتاً دوام¬پذیری سنگ¬ها می¬شوند. در تحقیق حاضر با انجام آزمایش¬های چرخه¬های انجماد و آب شدن در آب شرب، چرخه¬های انجماد و آب شدن در محلول سولفات سدیم و چرخه-های تبلور نمک در محلول سولفات سدیم روی 15 نمونه¬ تراورتن 3 هدف اصلی دنبال شده است; 1) ارزیابی دوام¬پذیری نمونه¬ها در مقابل عوامل فوق با بررسی¬های سنگ شناسی، تغییر وضیعت ظاهری (تغییر رنگ، تخریب فیزیکی و شیمیایی، شوره¬زدگی) و تغییر ویژگی¬های فیزیکی و مکانیکی (چگالی اشباع، تخلخل موثر، جذب آب، مقاومت فشاری تک¬محوری، مقاومت کششی برزیلین، مقاومت بار نقطه¬ای و سرعت موج p) 2) ارائه مدل¬های آماری دو و چند متغیره و همچنین معرفی پارامتر فیزیکو-مکانیکی برای تخمین دوام¬پذیری نمونه¬ها در برابر عوامل فوق 3) مقایسه تاثیر چرخه¬های انجماد و آب شدن در آب شرب، چرخه¬های انجماد و آب شدن در محلول سولفات سدیم و چرخه¬های تبلور نمک در محلول سولفات سدیم روی دوام¬پذیری نمونه¬ها. به این منظور آزمایش¬های انجماد و آب شدن در آب شرب، انجماد و آب شدن در محلول سولفات سدیم و تبلور نمک در محلول سولفات سدیم تا 60 چرخه روی نمونه¬ها انجام شد. بعد از هر 10 چرخه انجماد و آب شدن و 5 چرخه تبلور نمک، ویژگی¬های فیزیکی شامل چگالی اشباع، تخلخل موثر و جذب آب، ویژگی¬های مکانیکی شامل مقاومت فشاری تک محوری، مقاومت کششی برزیلین، مقاومت بار نقطه¬ای، سرعت موج p و همچنین افت وزنی (dwl%) نمونه¬ها اندازه-گیری و تغییرات آن¬ها در چرخه¬های مختلف بررسی شد. نتایج تجزیه و تحلیل داده¬های به دست آمده نشان می¬دهد تاثیر هر چرخه تبلور نمک در محلول سولفات سدیم تقریبا برابر با 5/1 چرخه انجماد و آب شدن در محلول سولفات سدیم و 2 برابر چرخه انجماد و آب شدن در آب شرب می¬باشد. علاوه بر این مدل¬های آماری دو و چند متغیره و همچنین پارامتر فیزیکو-مکانیکی ارائه شده در این تحقیق نشان دهنده دقت و صحت مناسب آن¬ها در تخمین دوام¬پذیری نمونه¬های مورد مطالعه و همچنین نمونه¬های سایر محققین می¬باشد.